NBP: 10 mld zł od banków spółdzielczych podniesie PKB Polski nawet o 0,4 pkt. proc.
Banki spółdzielcze mogłyby zasilić polską gospodarkę kwotą co najmniej 10 mld zł, wpływając tym samym na wzrost naszego PKB o 0,25 do 0,4 pkt. proc. – poinformował prezes NBP Sławomir Skrzypek na konferencji prasowej po spotkaniu z przedstawicielami sektora bankowości spółdzielczej. Za miesiąc NBP przedstawi rozwiązania pozwalające uruchomić te środki.
12 sierpnia 2009 r. kierownictwo Narodowego Banku Polskiego spotkało się z przedstawicielami banków spółdzielczych. Było to kolejne spotkanie w ramach prac nad „Paktem na rzecz rozwoju akcji kredytowej”, zainaugurowanym w kwietniu 2009 roku przez NBP. Celem tej inicjatywy jest podjęcie współpracy z instytucjami finansowymi zmierzającej do pobudzenia akcji kredytowej.
– Narodowy Bank Polski uważa banki spółdzielcze za dobrego partnera do rozwijania dalszej akcji kredytowej w Polsce – powiedział prezes Skrzypek podczas konferencji prasowej. –Mimo trudnej sytuacji rynkowej, banki spółdzielcze pozostają w korzystnej kondycji finansowej i stale zwiększają akcję kredytową. Ich szczególną zaletą jest znajomość lokalnego rynku i możliwość dotarcia z ofertą do sektora małych i średnich przedsiębiorstw
W konferencji, obok prezesa NBP, uczestniczyli również doradca ekonomiczny prezydenta RP Adam Glapiński, wicepremier i minister gospodarki Waldemar Pawlak oraz prezes Krajowego Związku Banków Spółdzielczych Jerzy Różyński.
– Banki spółdzielcze mają 16,2 proc. wolnych środków, czyli właśnie 10-11 mld zł, które w sferze realnej są w stanie podnieść nasze PKB o 0,25 do 0,4 pkt. proc. – powiedział prezes Skrzypek. Z prezentowanych podczas konferencji danych wynika, że relacja kredytów do depozytów w bankach spółdzielczych, według stanu na koniec czerwca 2009 r., wynosiła 83,8 proc., zaś w bankach komercyjnych – 122,5 proc.
Kwota 10-11 mld zł, którą dysponują banki spółdzielcze to nadwyżka depozytów nad udzielonymi kredytami. – Jednak uwolnienie tych środków w postaci kolejnych kredytów wymaga dokapitalizowania banków spółdzielczych – zauważył Jerzy Różyński. Jak wyjaśnił, chodzi o zasilenie kapitałów własnych kilkudziesięciu (spośród 578 działających w Polsce) największych banków spółdzielczych, by zamortyzować ryzyko związane z udzielanymi kredytami.
Dokapitalizowanie miałoby się odbyć przy pomocy nowych mechanizmów, o których uruchomienie banki spółdzielcze zwróciły się m.in. do Narodowego Banku Polskiego. Wśród postulatów skierowanych dziś do NBP znalazły się: zwiększenie kwoty wolnej od rezerw obowiązkowych oraz objecie przez NBP obligacji emitowanych przez banki spółdzielcze.
Swoje postulaty banki spółdzielcze skierowały także do Komisji Nadzoru Finansowego (m.in. dotyczące wymogów kapitałowych i norm płynnościowych), do resortu finansów (np. objęcie gwarancjami skarbu państwa obligacji emitowanych przez banki spółdzielcze) oraz do komisji sejmowych (o podjęcie prac legislacyjnych zmierzających do uproszczenia procedur).
– Przykładowo 500 mln zł dokapitalizowania pozwoliłoby na wykreowanie nawet 7,5 mld zł dodatkowych kredytów – wyliczał prezes Różyński.
– Warto podjąć działania, które umożliwią wykorzystanie nadwyżki finansowej banków spółdzielczych, bo będzie to dobre dla całej naszej gospodarki – dodał Waldemar Pawlak.
Prezes Skrzypek zapewnił, że w ciągu 30 dni NBP zaproponuje konkretne rozwiązania umożliwiające wykorzystanie środków zgromadzonych w bankach spółdzielczych. Przedstawił też dotychczasowe działania NBP, podjęte w odpowiedzi na postulaty zgłaszane przez banki. Wśród nich wymienił m.in. wydłużenie do 6 miesięcy operacji zasilających sektor bankowy w płynność, obniżenie stopy rezerwy obowiązkowej z 3,5 proc. do 3 proc. oraz rozszerzenie listy akceptowanych zabezpieczeń w operacjach repo o listy zastawne, obligacje komunalne, obligacje rządu nominowane w euro oraz obligacje EBI.
Następne spotkanie w ramach prac nad „Paktem na rzecz rozwoju akcji kredytowej” ma się odbyć we wrześniu br. Kierownictwo NBP będzie wówczas rozmawiało z przedstawicielami banków komercyjnych o konkretnych rozwiązaniach.
Pakt na Rzecz Rozwoju Akcji Kredytowej w Polsce zainicjowany został przez Narodowy Bank Polski 20 kwietnia 2009 r.
Jego celem jest wspólne wypracowanie działań służących podtrzymaniu akcji kredytowej w bankach. W ramach serii spotkań, które dotychczas się odbyły, przedstawiciele banków mieli możliwość formułowania propozycji konkretnych rozwiązań, kierując swoje postulaty zarówno do Narodowego Banku Polskiego, jak również do Ministerstwa Finansów i Komisji Nadzoru Finansowego.
NBP dostrzega w bankach spółdzielczych możliwości w zakresie zwiększenia kredytowania – szczególnie w obszarze mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) oraz samorządów lokalnych. Banki spółdzielcze są naturalnym partnerem dla tej grupy klientów ze wzglądu na lokalny charakter i relatywnie małe rozmiary swojej działalności, bardzo rozbudowaną sieć placówek i zdolność do utrzymywania bliskich relacji z klientami.
Znaczenie małych i średnich przedsiębiorstw dla gospodarki jest ogromne – ich udział w tworzeniu PKB to ponad 47%, a zatrudniają one prawie 70% liczby pracujących. MSP są również szczególnie aktywne w realizacji projektów współfinansowanych z unijnych funduszy strukturalnych.
Jednocześnie banki spółdzielcze dysponują potencjałem rozwojowym w zakresie kreowania nowej akcji kredytowej z uwagi na korzystne kształtowanie się podstawowych wielkości ekonomicznych w tej grupie banków:
• udział aktywów banków spółdzielczych w aktywach całego sektora bankowego stanowi obecnie 5,5%, jednak ich wartość systematycznie wzrasta. Od roku 2000 do chwili obecnej wzrost ten wyniósł 39,8 mld zł;
• mimo niesprzyjających warunków rynkowych, banki spółdzielcze wciąż wyróżniają się dodatnią miesięczną dynamiką przyrostu kredytów dla przedsiębiorstw, podczas gdy odmienna sytuacja występuje w sektorze banków komercyjnych;
• udział należności zagrożonych od sektora niefinansowego w bankach spółdzielczych jest niski i wynosi 3,0%. Wysoka jakość portfela kredytowego świadczy o właściwie prowadzonej przez te instytucje polityce kredytowej. Małe ryzyko dotychczasowych portfeli kredytowych daje możliwość wykorzystywania posiadanych kapitałów do rozwoju akcji kredytowej;
• współczynnik wypłacalności banków spółdzielczych utrzymuje się na wysokim i dość stabilnym poziomie, co również stwarza przestrzeń do dalszego rozwijania bezpiecznej akcji kredytowej;
• relacja kredytów do depozytów udzielonych sektorowi niefinansowemu w bankach spółdzielczych rośnie, ale ciągle nie przekracza 84%, co oznacza, że sektor wciąż dysponuje źródłami finansowanie nowej akcji kredytowej.
Pomimo generalnie dobrej sytuacji w sektorze banków spółdzielczych, zidentyfikowane zostały wyzwania, którym trzeba będzie sprostać, aby wpłynąć na zwiększanie akcji kredytowej w tym bankach:
• pierwszym z wyzwań jest konieczności posiadania przez banki spółdzielcze minimalnych funduszy własnych na poziomie 1 mln euro, co przy znacznych wahaniach poziomu kursu walutowego może, w przypadku niektórych banków, wymagać pozyskania nowych kapitałów;
• drugim wyzwaniem jest potrzeba pozyskania przeze niektóre banki nowych kapitałów, aby móc dalej rozwijać akcję kredytową z zachowaniem bezpiecznego poziomu współczynnika wypłacalności;
• trzecim wyzwaniem dla części banków jest pozyskanie nowych źródeł finansowania dla dalszego rozwoju akcji kredytowej.
Najważniejsze postulaty przedstawione na spotkaniu przez banki spółdzielcze koncentrowały się na działaniach w zakresie wzmocnienia kapitałowego oraz uwolnienia dodatkowych środków na finansowanie akcji kredytowej. Były one następujące:
• objęcie gwarancjami Skarbu Państwa obligacji emitowanych przez banki spółdzielcze,
• obejmowanie przez Skarb Państwa dłużnych papierów emitowanych przez banki zrzeszające i spółdzielcze,
• zwiększenie kwoty pomniejszenia rezerwy obowiązkowej z równowartości 500 tys. euro do 700 tys. euro,
• udzielanie pożyczek podporządkowanych bankom spółdzielczym przez NBP i/lub BGK.
Postulaty sformułowane przez banki spółdzielcze spotkały się ze zrozumieniem i wszyscy uczestnicy zadeklarowali poparcie dla inicjatyw mających służyć ich realizacji.
Prezes NBP, Pan Sławomir S. Skrzypek odniósł się do postulatów skierowanych do NBP:
• w odpowiedzi na postulat dotyczący rezerwy obowiązkowej, Prezes NBP podkreślił, że zwiększenie kwoty wolnej od rezerwy uwolniłoby dodatkowo niewielką kwotę środków na rachunkach banków spółdzielczych. Jednak biorąc pod uwagę fakt, że środki te kierowane byłyby do mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw, to ich zwiększenia nie można lekceważyć i NBP jest gotowy dla odpowiednich zmian w tym zakresie. Prezes NBP zwrócił jednak uwagę, że realizacja postulatu zwiększenia kwoty wolnej pomniejszającej rezerwę obowiązkową wymaga zmian ustawowych i zależy od regulatora, czyli Ministra Finansów, który ma inicjatywę ustawodawczą.
• W odniesieniu do szeroko rozumianej kwestii uplasowania na rynku papierów wartościowych emitowanych przez banki spółdzielcze to Prezes NBP stwierdził, że mogłoby to zlikwidować, albo istotnie ograniczyć, powyższe bariery rozwoju akcji kredytowej w bankach spółdzielczych. Dlatego NBP pracuje obecnie nad nowym rozwiązaniem i w ciągu 30 dni przedstawi konstruktywną propozycję, uwzględniającą uwarunkowania formalne i prawne.
źródło: NBP
Więcej na ten temat: