Nasz wielki bohater Jan Wyżykowski
– To jedno z największych odkryć surowcowych na świecie. Korzystamy z niego dzisiaj wszyscy, nie tylko region dolnośląski, ale cały nasz naród, ponieważ mamy podatek od wydobycia miedzi i srebra – mówi Agencji Informacyjnej Newseria prof. Jerzy Nawrocki, dyrektor Państwowego Instytutu Geologicznego.
Dr Jan Wyżykowski prowadził badania nad występowaniem rud miedzi w niecce środkowo-sudeckiej, gdzie eksploatowano niewielkie ilości surowca. Analizując budowę geologiczną Dolnego Śląska doszedł do wniosku, że rudy miedzi powinny występować również na przedpolu Sudetów – w obrębie tzw. monokliny przedsudeckiej.
Ta koncepcja budziła kontrowersje wśród środowisk naukowych. Mimo to geolog doprowadził do rozpoczęcia wierceń poszukiwawczych i odkrył w 1957 r. jedno z największych na świecie złóż miedzi i srebra w rejonie Lubin-Sieroszowice. Była to jedna z największych sensacji geologicznych drugiej połowy XX wieku oraz początek zmian oblicza regionu.
– Ojcowie geologii – Anglicy, Niemcy – nie wierzyli, że tam można odkryć miedź, że tam są tak potężne jej zasoby. Właśnie postępowanie wbrew utartym poglądom to oznaka wielkiego naukowca, z którym tutaj mieliśmy do czynienia – przypomina prof. Jerzy Nawrocki.
Wybitny geolog, którego odkrycie zrewolucjonizowało polską naukę i górnictwo, zmarł w 1974 r. W tym tygodniu jego imieniem został nazwany gmach Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie. Dr Jan Wyżykowski w 1951 r. został zatrudniony w tej jednostce badawczej i aż do tragicznej śmierci w latach 70-tych był jej pracownikiem.
– Ta uroczystość jest pewną formą zadośćuczynienia krzywd, których doznał dr Wyżykowski ze strony władz Państwowego Instytutu Geologicznego w latach 70-tych. Pewne decyzje krzywdzące, które nie wiemy, czy spowodowały jego śmierć, być może ją przyspieszyły, były niezrozumiałe. Przyszedł czas, żeby dokonać zadośćuczynienia – podsumowuje dyrektor PIG.
Odkrycie pokładów rudy miedzi doprowadziło do powołania w grudniu 1959 roku przedsiębiorstwa państwowego Zakłady Górnicze „Lubin”, które miało zająć się wydobyciem i przetwórstwem miedzi wydobytej z tych złóż. W 1961 roku zakłady zostały przemianowane na Kombinat Górniczo-Hutniczy Miedzi, który dziś działa jako KGHM Polska Miedź.
źródło: Newseria