Posłowie wśród spółdzielców bankowych

Na spotkaniu z przedstawicielami banków spółdzielczych, zorganizowanym przez Krakowski Bank Spółdzielczy, minister skarbu Aleksander Grad zapewnił, że w swojej pracy będzie pomagał i wspierał działalność banków spółdzielczych. Natomiast poseł Bronisław Dudka zaproponował powołanie w Sejmie zespołu do spraw banków spółdzielczych.

 

Z inicjatywy Jana Czesaka, Przewodniczącego Rady Krakowskiego Banku Spółdzielczego i członka Rady Banku Polskiej Spółdzielczości, zorganizowano spotkanie poselskie ze spółdzielcami bankowymi trzech środowisk: miechowskiego, katowickiego i tarnowskiego.

W spotkaniu jakie odbyło się 20.10.2008r w Tarnowie, uczestniczył poseł na sejm Rzeczpospolitej Polskiej Minister Skarbu – Aleksander Grad.

W swoim wystąpieniu Jan Czesak przedstawił aktualną sytuację spółdzielczości bankowej, jej problemy oraz wnioski. Posłów Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej interesowały tematy związane z aktualną pozycją Banków Spółdzielczych w kraju, ich możliwościami rozwoju, a także stanem na tle kryzysu finansowego w Polsce.

Banki spółdzielcze obsługują ponad 10 mln klientów, w tym 2,5 mln swoich członków, 1,5 mln indywidualnych rolników, ponad 1 milion małych oraz średnich przedsiębiorstw. Posiadają 30% sieci bankowej na terenie całego kraju. W ostatnich latach banki spółdzielcze odnotowały znaczny postęp i rozwój, o czym świadczą: wzrost sumy bilansowej, kredytów, depozytów, wyniku finansowego oraz funduszy własnych, wzrost sieci placówek, ilości zatrudnionych pracowników.

Banki spółdzielcze są jednymi z najbardziej bezpiecznych instytucji finansowych w Polsce. Uzasadniają to czterema podstawowymi wielkościami:
1. Współczynnikiem wypłacalności.
2. Jakością kredytów.
3. Płynnością.
4. Kierunkami inwestowania nadwyżek finansowych.

Banki spółdzielcze posiadają bezpieczny poziom współczynnika wypłacalności, wynoszący średnio dla wszystkich banków spółdzielczych 13,8%, dla banków zrzeszonych w Banku Polskiej Spółdzielczości SA jest jeszcze lepszy, bo wynosi 14,34%, podczas gdy wymóg minimalny tego współczynnika został określony na poziomie 8%.

Banki spółdzielcze mają dobrą jakość kredytów o czym świadczy udział kredytów zagrożonych w kredytach ogółem, który wynosi 2,78% średnio dla wszystkich banków spółdzielczych w Polsce. Tak niski udział kredytów zagrożonych w bankach spółdzielczych jest wynikiem prawidłowo prowadzonej działalności w tym zakresie, a przede wszystkim znajomości środowiska, w którym prowadzą działalność.

Płynność jest kategorią określającą stabilność działania banków. Banki spółdzielcze posiadają nadpłynność, co określają relacje kredytów do depozytów sektora niefinansowego wynoszące 81,9. To znaczy, że stabilność banków spółdzielczych w tym zakresie jest w pełni zachowana. Banki spółdzielcze bezpiecznie inwestują nadwyżki finansowe, przede wszystkim jako lokaty w bankach zrzeszających oraz w obligacjach i bonach skarbowych, natomiast nie spotyka się sytuacji, aby banki spółdzielcze wywoziły swe środki za granicę i lokowały w ryzykownych przedsięwzięciach. 

Udział banków spółdzielczych na rynku bankowym po I kwartale wynosił:
– w depozytach 8,6%
– w kredytach 6,3%
– w sumie bilansowej 6,1%

Dla porównania, udział w rynku banków spółdzielczych w niektórych krajach europejskich wynosił w 2007 r.:
– w Holandii 28% kredytów i 48% depozytów
– we Francji, 28% udziału w rynku kredytów detalicznych
– w Austrii 31 % udziału na rynku depozytów.

Ocenia się, że średni udział banków spółdzielczych w rynku wynosi w Polsce od 6-6,5%, podczas gdy w krajach Unii Europejskiej średnio 16%.

Na tle przedstawionej  sytuacji rodzi się pytanie: Czy rozwój banków spółdzielczych jest wystarczający i adekwatny do nowych wyzwań i potrzeb wynikających z gospodarki rynkowej, zwiększonych potrzeb społeczności lokalnych na kredyty oraz większej konkurencji banków komercyjnych?

Przed udzieleniem bezpośredniej odpowiedzi na to pytanie pragnę zasygnalizować główne problemy nurtujące Banki Spółdzielcze.

1. Bardzo duża i nierówna konkurencja, w szczególności banków komercyjnych, zagranicznych o dużym potencjale bankowym.
2. Niewystarczające kapitały, które, by gwarantowały wyższy niż dotychczas rozwój banków spółdzielczych.
3. Brak pomocy i wsparcia dla banków spółdzielczych ze strony Państwa.
4. Pewna dezintegracja spółdzielczości bankowej w Polsce, brak wspólnych i perspektywicznych działań w tym zakresie.
Co zatem należałoby zrobić, aby przyspieszyć rozwój bankowości spółdzielczej i doprowadzić do jej udziału w rynku sięgającego 10-12% ?

Bankowość spółdzielcza dotychczas maksymalnie wykorzystywała te możliwości, jakie były jej dostępne. Aby dalej mogła się rozwijać, należy ku temu stworzyć odpowiednie warunki, w tym uwzględnić potrzebną jej pomoc oraz wsparcie Rządu i Sejmu RP.

Będziemy podejmowali działania zmierzające do powiększania funduszy własnych. W tym względzie proponuje się wypracowanie regulacji prawnych aby Bankowy Fundusz Gwarancyjny mógł udzielać pożyczek podporządkowanych dla BS oraz uznawać pożyczki już udzielone jako podporządkowane. Proponuje się zwiększenie w tym celu Funduszy Restrukturyzacji banków spółdzielczych. Przeciwdziałamy próbom wyeliminowania funduszy udziałowych banków spółdzielczych z ich funduszy własnych. Wnioskujemy o podjęcie działań legislacyjnych zmierzających do wyłączenia  z obowiązku wdrożenia Międzynarodowych Standardów Rachunkowości.

Szybsze gromadzenie funduszy własnych BS może być uskutecznione poprzez uznanie depozytów długoterminowych (powyżej 5 lat) osób fizycznych i prawnych jako elementów funduszy własnych.Wprowadzenie ustawowego zapisu o dziedziczeniu udziałów przez członków BS a co najważniejsze wnioskujemy o obniżenie podatku dochodowego dla BS o 50% na okres 5 lat, pod warunkiem przeznaczenia 90% zysku netto na fundusze własne.

Podobne praktyki są prowadzone w krajach UE np. we Włoszech BS nie płacą podatku od 73% zysku, pod warunkiem, że środki te przeznaczą na fundusze własne.Od wielu lat proponujemy zniesienie podwójnego opodatkowania w BS zysku i dywidendy. Należy mieć nadzieję, że nareszcie to się uda.

Na Forum Liderów BS w Falentach zgłosiłem wniosek aby rozważyć celowość i możliwość sprywatyzowania BOŚ przez spółdzielczość bankową (Rada Konsultacyjna powinna zlecić opracowanie studium wykonalności tego wniosku). BOŚ swoim charakterem jest bardzo zbliżony do działalności BS i jego włączenie do spółdzielczości bankowej dałoby szansę dalszego rozwoju, jako dużej grupy banków polskich. Wiadomo, że mogą być opory w tej kwestii, ale należy zadać takie pytanie: Jeżeli rządy wielu krajów ratują upadające banki, to czy nie mogą przekazać BOŚ spółdzielczości bankowej, która jest bezpieczna, rozwija się i daje szansę umocnienia grupy banków polskich?

Na tle przedstawionej sytuacji Banków Spółdzielczych przez Pana Jana Czesaka wywiązała się dyskusja i wzajemne rozmowy spośród wielu przedstawionych problemów dotyczących Banków Spółdzielczych.

Prezesi: Krzysztof Czerwiec z Solca Zdroju oraz Danuta Klabacha z Żyrakowa podkreślali potrzebę wyłączenia Banków Spółdzielczych z regulacji międzynarodowych standardów rachunkowości. Wprowadzenie tych przepisów spowodowałoby w 202 Bankach Spółdzielczych brak wymaganego minimum kapitałowego, dalsza działalność tych banków stanęłaby pod dużym znakiem zapytania.

Minister Aleksander Grad zapewnił, że w swojej pracy będzie pomagał i wspierał działalność Banków Spółdzielczych. W sprawie objęcia Banków Spółdzielczych przepisami Międzynarodowych Standardów Rachunkowości zaproponował spotkanie z ministrem Finansów. W swoim wystąpieniu Minister Grad wyraził zadowolenie z niniejszego spotkania.

Jan Czesak, jako wybrany delegat na Kongres Spółdzielczości, wskazany do Komisji Wnioskowej, zgłosił tematy wniosków zmierzających do umocnienia spółdzielczości, w szczególności spółdzielczości bankowej.

Zorganizowane spotkania Krakowskiego Banku Spółdzielczego z posłami Rzeczpospolitej Polskiej i Ministrem Gradem z jednej strony przybliżyły tematy będące przedmiotem obrad Kongresu, a z drugiej strony pozwolą skuteczniej realizować jego uchwały.

Na podkreślenie, na spotkaniu poselskim, zasługuję postawa posła Bronisława Dudka, który zaproponował powołanie w Sejmie zespołu do spraw Banków Spółdzielczych. Zadeklarował aktywność w jego powołaniu i przyszłej działalności na rzecz Banków Spółdzielczych.

Przewodniczący Rady Nadzorczej – Jan Czesak i Zbigniew Bodzioch pełniący rolę Prezesa Zarządu Krakowskiego Banku Spółdzielczego, zachęcają Banki Spółdzielcze i ich pracowników do organizowania podobnych spotkań poselskich, które na pewno dobrze będą służyć dalszemu rozwojowi Banków Spółdzielczych w kraju. 

Jerzy Skrobot

źródło: www.zrzeszeniebps.pl