Suwałki przyjazne biznesowi
Czesław Renkiewicz, prezydent Suwałk:
Rozwój przedsiębiorczości jest jednym z podstawowych czynników wpływających na rozwój lokalny. Zatem nie bez znaczenia pozostaje fakt, iż to właśnie działania jednostek samorządu terytorialnego powinny być determinantą rozwoju przedsiębiorczości. Rola samorządów powinna sprowadzać się do konsekwentnego strategicznego myślenia, opartego na solidnej wiedzy i wszechstronnej analizie stanu jednostki, kreowania konkurencji na rynku, stwarzania warunków do rozwoju inwestycji za pomocą wszelkich dostępnych gminie instrumentów, zaczynając od miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, poprzez realizowanie projektów współfinansowanych ze środków UE, a na inwestycjach gminnych kończąc. Ważnym instrumentem w rękach samorządów jest również możliwość przystosowania szkół ponadgimnazjalnych działających na ich terenie do potrzeb lokalnego rynku pracy i wyzwań przyszłości.
Tak jest w przypadku Miasta Suwałki, dla którego wzrost atrakcyjności inwestycyjnej i rozwój przedsiębiorczości jest jednym z priorytetów. Władze miasta od dłuższego czasu prowadzą aktywną politykę proinwestycyjną zorientowaną na pozyskanie nowych inwestorów, tak krajowych, jak i zagranicznych, a w ostatnim czasie również działania w zakresie integracji środowiska biznesowego.
w prestiżowym rankingu miesięcznika „Wspólnota”, obejmującym wszystkie miasta na prawach powiatu. Warto również podkreślić, iż miasto Suwałki jest jednym z liderów pozyskiwania funduszy unijnych w województwie podlaskim, gdzie pod tym względem nieznacznie ustępuje tylko czterokrotnie większemu miastu Białystok.
W kończącej się już perspektywie finansowej Unii Europejskiej na lata 2007-2013 miasto Suwałki zrealizowało kilka kluczowych projektów, którego bezpośrednimi lub pośrednimi beneficjentami są przedsiębiorcy. Na pierwszym miejscu należy tutaj wymienić budowę i uruchomienie obiektów Parku Naukowo-Technologicznego Polska-Wschód
w Suwałkach, który funkcjonuje w nowych obiektach od jesieni 2012 r.
W ramach projektu wykonano: inkubator technologiczny, 4 laboratoria badawczo-naukowe (symulacji medycznych, Platforma Multimedialna, Badania Produktu Chemicznego, Energii Odnawialnej), halę procesów technologicznych i Międzynarodowe Wschodnie Centrum Innowacji. Projekt jest realizowany w ramach Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej na lata 2007-2013. Aktualnie w parku funkcjonuje 26 podmiotów, z których większość stanowią firmy planujące swój rozwój w oparciu o innowacyjne rozwiązania. Duża część tych firm prowadzi działalność polegającą na świadczeniu usług i badań
w zakresie szeroko pojmowanego profilu IT. Dobrym przykładem jest firma SSBV – córka holenderskiej SSBV Aerospace & Technology Group, która będzie prowadzić działalność
w zakresie projektowania i wytwarzania systemów satelitarnych.
W konsekwencji realizacji przedmiotowego projektu w Parku Naukowo
-Technologicznym i na zagospodarowanych terenach inwestycyjnych Parku, utworzono do tej pory 153 miejsca pracy. Park oferuje jeszcze kilka terenów inwestycyjnych na sprzedaż dla potencjalnych inwestorów.
Warto także nadmienić, iż Park realizuje, bądź realizował w ostatnich dwóch latach projekty ze wsparciem unijnym, które mają za zadanie zacieśnienie współpracy pomiędzy sferami nauki i przedsiębiorczości, wyzwalanie inicjatyw na rzecz rozpoczęcia własnej działalności m.in. „Północno-Wschodni Klaster Edukacji Cyfrowej”, „Technologia Transferu Wiedzy” oraz „Podlaski Program Innowacji w branży budownictwa i zielonych technologii”. W programach tych uczestniczy kilkadziesiąt firm i około 300 osób.
Kolejnym przedsięwzięciem, które przyczynia się do rozwoju przedsiębiorczości
jest sukcesywne przygotowywanie przez miasto terenów inwestycyjnych w rejonie
przemysłowym tzw. „Papiernia”. W tym zakresie miasto zrealizowało 2 projekty, w ramach których wykonano m.in.: budowę nowych dróg wraz z kompleksowym uzbrojeniem, budowę ulic dojazdowych do gruntów inwestycyjnych wraz z kanalizacją sanitarną, deszczową
i siecią wodociągową oraz kanalizację deszczową. Projekty zostały zrealizowane w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Litwa-Polska 2007-2013, a partnerem miasta w tych projektach było miasto Alytus (Litwa). Jednak to nie koniec wspólnych działań, które
w przypadku obu miast mają już pewną tradycję. Planowany jest bowiem kolejny etap przedsięwzięcia polegający na budowie nawierzchni bitumicznych w strefie przemysłowej miasta, który także zostanie zrealizowany w ramach projektu transgranicznego.
Głównym celem, który przemawiał za realizacją projektów jest zwiększenie konkurencyjności i atrakcyjności inwestycyjnej obszaru miasta poprzez stworzenie infrastruktury technicznej w miejscu potencjalnego lokowania inwestycji produkcyjnych
i usługowych (położenie w pobliżu drogi krajowej nr 8 i drogi wojewódzkiej Nr 655). Dzięki realizacji obu przedsięwzięć zostało uzbrojonych kilkanaście hektarów terenów inwestycyjnych. Ponadto małe i średnie przedsiębiorstwa usytuowane
w ww. strefie będą posiadały istotne znaczenie dla podniesienia atrakcyjności ekonomicznej miasta.
Ważną rolę w rozwoju przedsiębiorczości odgrywają również projekty drogowe, których dotychczasowa wartość wynosi blisko 100 ml zł. W ramach realizowanych przedsięwzięć, w kolejnych etapach przebudowywany jest układ komunikacyjny miasta, dzięki czemu stale poprawia się dostępność komunikacyjna miasta oraz dostęp do licznych obiektów handlowo-usługowych, sklepów wielkopowierzchniowych, osiedli mieszkaniowych. W tym miejscu należy wymienić trzy największe projekty realizowane
w ostatnim czasie przez Miasto Suwałki w ramach w ramach RPOWP na lata 2007-2013,
a mianowicie: „Przebudowa ulicy Reja w ciągu drogi wojewódzkiej Nr 655 w Suwałkach”, „Przebudowa układu komunikacyjnego w Śródmieściu Suwałk (przebicie ul. Wigierskiej do ul. Grunwaldzkiej z budową mostu przez rzekę Czarna Hańcza) oraz obecnie realizowany projekt pn. „Przebudowa układu komunikacyjnego w ciągu drogi wojewódzkiej
nr 655 w Suwałkach – II etap”. Szczególnie ostatni z nich będzie miał znaczący wpływ na aktywizację przedsiębiorczości i rynek pracy, albowiem poprawi dostęp do Parku Naukowo-Technologicznego Polska-Wschód w Suwałkach, Suwalskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej (Podstrefa Suwałki), strefy przemysłowej „Papiernia”, Urzędu Celnego oraz planowanego lotniska.
To nie koniec inwestycji drogowych, jakie władze miasta planują w perspektywie najbliższych kilku lat. Jedną z nich jest budowa tzw. „trasy wschodniej”, która obejmie m.in. budowę mostu oraz tunelu pod torami. Planowana inwestycja oprócz tego, że zaktywizuje gospodarczo całą wschodnią część miasta, będzie miała kluczowe znaczenie dla usprawnienia komunikacji w mieście na kierunku północ-południe, albowiem będzie stanowić alternatywną formę przejazdu w przypadku utrudnień na drodze krajowej nr 8.
Obecnie dostępność komunikacyjna miasta, oprócz braku dróg szybkiego ruchu, ograniczona jest również ze względu na brak lotniska z utwardzonym pasem startowym. Dlatego też władze miasta podjęły działania w zakresie rozbudowy infrastruktury istniejącego już w Suwałkach lotniska sportowego, która umożliwi komunikację lotniczą
w regionie. Realizacja tej inwestycji wpłynie na rozwój lokalnej przedsiębiorczości oraz poprawi atrakcyjność inwestycyjną miasta i regionu, co będzie kreować powstanie nowych miejsc pracy. Ponadto ułatwi funkcjonowanie przedsiębiorców już prowadzących działalność gospodarczą w Suwałkach, gdyż część z nich od wielu lat zwraca uwagę na konieczność budowy lotniska.
Warto również nadmienić, iż Miasto Suwałki dąży do zagospodarowania obszarów pokoszarowych i nadania im nowych funkcji społeczno-gospodarczych. W tym celu zostały zrealizowane dwa projekty:
– „Miejskie Centrum Usług Publicznych, Kultury i Sportu – Aquapark
z pływalnią”. Obiekt, który został otwarty pod koniec 2010 r., jest jednym
z najnowocześniejszych wodnych kompleksów rekreacyjno–sportowych w północno-wschodniej Polsce. Dzięki realizacji inwestycji w Aquaparku funkcjonuje 5 podmiotów gospodarczych, które utworzyły 17 miejsc pracy. Należy także zwrócić uwagę, iż Aquapark
z pływalnią cieszy się dużym zainteresowaniem mieszkańców oraz przyjezdnych gości. Osoby te często poza wizytą w Aquaparku korzystają z lokalnych obiektów handlowo-usługowych, placówek gastronomicznych, co także korzystnie wpływa na rozwój przedsiębiorczości w mieście.
– „Miejskiego Centrum Usług Publicznych, Kultury i Sportu ¬- sala koncertowo-teatralna
w Suwałkach”, w ramach którego wybudowano wielofunkcyjny obiekt kulturalny będący siedzibą Suwalskiego Ośrodka Kultury.
Oba projekty są integralną częścią większego przedsięwzięcia dot. rewitalizacji obszarów pokoszarowych, które przewiduje kompleksowe zagospodarowanie tych terenów oraz poprawy warunków inwestycyjnych w tym rejonie miasta. Warto również nadmienić,
iż w bliskim sąsiedztwie Aquaparku i sali koncertowo-teatralnej trwa budowa nowego hotelu,
a w niedalekiej perspektywie planowana jest budowa sklepu wielkopowierzchniowego. Oprócz tego, że wskazane inwestycje wpisują się w realizację programu rewitalizacji
ww. obszaru, to przyczynią do aktywizacji gospodarczej tej części miasta i tworzenia nowych miejsc pracy.
Jak ważne jest w dzisiejszych czasach „otwarcie” nauki na biznes świadczy między innymi dostosowywanie oferty edukacyjnej szkół ponadgimnazjalnych do potrzeb lokalnych przedsiębiorców. I to właśnie w tym celu miasto Suwałki zrealizowało dwa projekty współfinansowane ze środków UE, w wyniku których wykonano adaptację pomieszczeń ZS nr 4 w Suwałkach na pracownie dydaktyczne w zawodach: technik ekonomista, technik handlowiec, technik hotelarstwa i kelner. Natomiast w Zespole Szkół Nr 6 im. Karola Brzostowskiego w Suwałkach niewykorzystane pomieszczenia budynku administracyjnego zaadaptowano na pracownie do praktycznej nauki zawodu (mechaniczną, technologii drewna, obsługi turystycznej oraz języka angielskiego zawodowego). Ponadto projekty obejmowały dostawę i montaż wyposażenia w specjalistyczny sprzęt i pomoce naukowe do powyższych pracowni dydaktycznych.
Oba projekty były odpowiedzią na wyzwania lokalnego rynku pracy w zakresie podniesienia jakości kształcenia w zawodach związanych z branżami rozwiniętymi
w regionie. Dzięki zakupionemu wyposażeniu pracowni do praktycznej nauki zawodu, uczniowie mogą być kształceni w oparciu o zaawansowane technologie, które są wykorzystywane w nowoczesnych przedsiębiorstwach aktualnie poszukujących wykwalifikowanych pracowników. W konsekwencji ww. projekty przyczyniają się do zwiększenia dostępności przedsiębiorców do specjalistów w poszczególnych branżach,
a w odniesieniu do absolwentów szkół pozwolą im na zwiększenie konkurencyjności
i atrakcyjności ich pozycji na lokalnym rynku pracy.
Istotna grupa przedsięwzięć mających wpływ na rozwój społeczno-gospodarczy miasta i regionu oraz tworzenie miejsc pracy ma związek z rozwojem Parku Naukowo
-Technologicznego Polska-Wschód w Suwałkach oraz Suwalskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej w ciągu najbliższych kilku lat. Park Naukowo-Technologiczny przewiduje poszerzenie oferty dla przedsiębiorców, w tym m.in. rozwój i promocję firm wśród młodych przedsiębiorców, tworzenie warunków do rozwoju start-upów i nowych modeli biznesowych z wykorzystaniem środków UE z nowej perspektywy finansowej 2014-2020. Ponadto rozważane jest utworzenie w Parku Naukowo-Technologicznym funduszu kapitałowego (ze środków UE), który udzielałby wsparcia dla lokalnych firm rozpoczynających działalność
w Parku.
Ważną rolę w procesie rozwoju przedsiębiorczości pełni także Agencja Rozwoju Regionalnego „ARES” S.A. w Suwałkach, w której udziały ma miasto Suwałki. Zadaniem Agencji, która funkcjonuje na rynku już od 1991 r., jest inspirowanie oraz aktywny udział w przemianach gospodarczych i społecznych regionu poprzez jego promocję, wspieranie small biznesu, a także organizację systemu edukacji ekonomicznej i zawodowej. Dzięki istniejącym w ramach Agencji Funduszom Pożyczkowym i Poręczeniowym możliwe jest wspieranie rozwoju podmiotów gospodarczych działających w sektorze MŚP.
Dużym atutem samorządu jest funkcjonowanie Suwalskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej S.A. w Suwałkach, w której na podstawie wydawanych przez Ministra Gospodarki zezwoleń, przedsiębiorcy mogą prowadzić działalność na preferencyjnych warunkach (zwolnienia z podatku dochodowego). W chwili obecnej, w suwalskiej podstrefie działają 24 podmioty, które zatrudniają ponad 2000 osób. W ramach działań proinwestycyjnych miasto Suwałki, będące jednocześnie akcjonariuszem SSSE S.A., przygotowuje zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego suwalskiej podstrefy. Planowane jest uzbrojenie terenów inwestycyjnych w sąsiedztwie Suwalskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, w pobliżu projektowanego węzła drogowego Suwałki-Południe.
Tak jak większość samorządów w Polsce, tak i w Suwałkach, Rada Miejska podjęła uchwałę w sprawie programu pomocy de minimis w zakresie zwolnień od podatku od nieruchomości dla przedsiębiorców tworzących nowe miejsca pracy związane z inwestycjami początkowymi na terenie miasta. Na podstawie ww. uchwały przedsiębiorcy, którzy oddadzą inwestycję początkową do użytkowania w 2013 roku, przy spełnieniu określonych warunków
np. utworzenie odpowiedniej liczby miejsc pracy, mogą uzyskać zwolnienie z podatku od nieruchomości na okres od 2 do 4 lat. To jedno z podstawowych narzędzi pomocy przedsiębiorcom w Suwałkach z roku na rok cieszy się coraz większym zainteresowaniem. Niemniej jednak, z uwagi na brak aktualnego rozporządzenia Komisji Europejskiej oraz dostosowanych do niego aktów krajowych, w których zostaną określone zasady udzielania pomocy de minimis, organy stanowiące jednostek samorządu są ograniczone co do podjęcia decyzji w zakresie określenia formy pomocy dla przedsiębiorców na ich obszarach
w kolejnych latach.
Władze miasta doskonale wiedzą jak ważna w skutecznym rozwoju przedsiębiorczości jest współpraca ze środowiskiem biznesowym. Dlatego też od prawie 10 lat przy Prezydencie Miasta Suwałk działa Rada Gospodarcza. Głównym zadaniem Rady, jako niezależnego organu doradczego, jest inicjowanie i wspieranie rozwoju społeczno-gospodarczego miasta
z uwzględnieniem zasad zrównoważonego rozwoju, opiniowanie działań oraz zadań problemowych, dotyczących funkcjonowania miasta. To dzięki współpracy z przedsiębiorcami skupionymi wokół Rady możliwe jest kreowanie i promocja funkcji inwestycyjnej miasta, która sprzyja rozwojowi gospodarczemu.
Współczesny samorząd wspierający rozwój przedsiębiorczości to przede wszystkim samorząd otwarty na biznes. „Przedsiębiorczość” nie jest już domeną przedsiębiorców prywatnych, ale również samorządów lokalnych. W celu stworzenia regionu przyjaznego inwestorom pod względem proceduralnym, formalnym i infrastrukturalnym, regionu rozwiniętego gospodarczo, istotne jest, aby proces decyzyjny następował we współdziałaniu władz samorządowych i środowiska przedsiębiorców. To dzięki podjętej współpracy
i konsekwentnie realizowanej polityce proinwestycyjnej, suwalski samorząd jest „przyjazny biznesowi”.
Suwałki zostały wyróżnione w VII edycji ogólnopolskiego Konkursu Samorząd Przyjazny Biznesowi 2013.